Γλώσσα ΣΤ – Ενότητα 13

05/03/2025
Μαθήματα Ενότητας

Α΄ - Χτίστες

Β΄ - Συνεντεύξεις

Γ΄ - Επιστήμη με άρωμα γυναίκας

Διαβάζοντας το άρθρο, ενημερωνόμαστε για τις δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν διάφορες γυναίκες επιστήμονες σε όλο τον κόσμο. Με αφορμή τη βράβευση πέντε γυναικών από την ΟΥΝΕΣΚΟ, μαθαίνουμε με πόσο μεγάλες δυσκολίες μπορούν και εξασκούν το επάγγελμά τους.
Μία από αυτές ήταν η Ζόχρα Μπεν Λάκνταρ, εκπρόσωπος της Αφρικής, που τιμήθηκε για την προσφορά της στον τομέα ανίχνευσης της ρύπανσης. Στην πατρίδα της οι γυναίκες επιστήμονες αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες, όπως την προκατάληψη που γεννά το γεγονός ότι είναι γυναίκες αλλά και την απουσία κατάλληλης υλικοτεχνικής υποδομής. Από τα λόγια της διαπιστώνουμε πως πρόκειται για μια γυναίκα με μεγάλη αγάπη για τον τόπο της, τους συνανθρώπους της και την επιστήμη της. Θεωρεί ότι ο κάθε άνθρωπος μπορεί να υπηρετήσει την επιστήμη ανεξάρτητα από θρήσκευμα, φύλο ή ιθαγένεια.

Λέξεις που μπορούν να με δυσκολέψουν

Νόμπελ: διεθνές βραβείο που απονέμεται κάθε χρόνο και έχει πολύ υψηλό κύρος. Απονέμεται σε επιστήμονες από όλο τον κόσμο οι οποίοι την προηγούμενη χρονιά διακρίθηκαν στους τομείς της ιατρικής, της φυσικής, της χημείας, των οικονομικών επιστημών και της φυσιολογίας. Επίσης απονέμεται σε λογοτέχνες για το έργο τους. Ξεχωριστή σημασία κάθε χρόνο έχει το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Πήρε το όνομά του από το Σουηδό επιστήμονα και βιομήχανο Άλφρεντ Νόμπελ, ο οποίος, με όρο που έβαλε στη διαθήκη του, κληροδότησε την περιουσία του το 1901 στους φορείς που συστάθηκαν για να απονέμουν τα βραβεία αυτά.
Έλληνες που έχουν τιμηθεί με βραβείο Νόμπελ είναι οι λογοτέχνες Γιώργος Σεφέρης και Οδυσσέας Ελύτης.

ΟΥΝΕΣΚΟ: η Διεθνής Οργάνωση Επιστημών και Πολιτισμού του ΟΗΕ (Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών) με έδρα το Παρίσι. Σκοπός της ΟΥΝΕΣΚΟ (UNESCO) είναι η προαγωγή της διεθνούς ειρήνης και του πολιτισμού. Η ΟΥΝΕΣΚΟ προωθεί τη συνεργασία των κρατών σε τομείς όπως η εκπαίδευση και η επιστήμη και ενισχύει την προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε τόπου.

ο θεσμός (ουσ.):εδώ η οργανωμένη δραστηριότητα.

το κίνητρο (ουσ.): αυτό που κάνει τον άνθρωπο να ενεργήσει με συγκεκριμένο τρόπο, η εσωτερική δύναμη.

μπαίνω στο πετσί: έκφραση που σημαίνει ότι μπαίνω στην ουσία ενός πράγματος, το κατανοώ και το γνωρίζω πολύ καλά.

η προκατάληψη (ουσ.): η αρνητική στάση ή διάθεση απέναντι σε ένα πρόσωπο, μια κατάσταση, μια αντίληψη, η οποία όμως δε βασίζεται στη γνώση που προέρχεται από έρευνα, αλλά είναι αυθαίρετη.

άψογος, -η, -ο (επίθ.): που δεν έχει κανένα λάθος ή ελάττωμα ♦ ΣΥΝ. αλάθητος, τέλειος, αψεγάδιαστος.

τελειομανής, -ής, -ές (ουσ.): που έχει τη μανία να ζητά διαρκώς το τέλειο, που δεν μπορεί να ανεχθεί ατέλεια ή λάθος σε όσα κάνει.

το αντικείμενο (ουσ.): εδώ ο τομέας, η γνωστική περιοχή.

η υποτροφία (ουσ.): το χρηματικό ποσό που παρέχει κάποιος κρατικός ή ιδιωτικός φορέας για τα δίδακτρα ή τη συντήρηση ενός μαθητή, φοιτητή ή μεταπτυχιακού σπουδαστή.

η κουλτούρα (ουσ.): jro σύνολο των γνώσεων, της τεχνογνωσίας, των παραδόσεων, των εθίμων, της νοοτροπίας και των τρόπων συμπεριφοράς ενός λαού ♦ ΣΥΝ.: ο πολιτισμός. (Η λέξη προέρχεται από τη λατινική λέξη culture, που σημαίνει καλλιέργεια.)

Σχηματισμός των επιθέτων σε -ων, -ουσα, -ον

Με τις καταλήξεις -ων, -ουσα, -ον σχηματιζόταν στην αρχαία ελληνική γλώσσα η μετοχή ενεστώτα. Μερικές τέτοιες μετοχές έχουν διατηρηθεί στη νεοελληνική γλώσσα ως επίθετα που αποτελούν μια ξεχωριστή κατηγορία. Τα επίθετα αυτά κλίνονται ως εξής:

Προσοχή! Η κλητική πτώση είναι πολύ σπάνια στα επίθετα αυτά. Όταν χρειαστεί να σχηματιστεί, είναι ίδια με την ονομαστική.

♦ Έτσι κλίνονται τα επίθετα: δευτερεύων, επείγων, εποπτεύων, ιδιάζων, μέλλων, πρωτεύων, υπάρχων κ.ά.

Σχηματισμός των επιθέτων σε -ύς, -εία, -ύ

► Τα επίθετα που σχηματίζονται με αυτές τις καταλήξεις κλίνονται ως εξής:

Δ΄ - Η ιπτάμενη σκάφη