Γλώσσα E – Ενότητα 10

22/02/2024
Μαθήματα Ενότητας

Α΄ - Όνειρα για ταξίδια στ' αστέρια

Ασκήσεις λεξιλογίου

Παρακάτω βλέπεις σειρές με δύο εικονίδια. Το 1ο εικονίδιο (αριστερό) περιέχει τους ορισμούς λέξεων που χρησιμοποιούμε συχνά. Στο 2ο (δεξιό) εικονίδιο μπορείς να εξασκήσεις τις γνώσεις που απέκτησες.

Πώς γράφουμε ένα διάλογο
Βάζουμε παύλες στο αριστερό μέρος της σελίδας μας πριν από τα λόγια του κάθε προσώπου:

π.χ.

– Σπύρο, μπορείς να έρθεις λίγο;
— Μισό λεπτό, Μαρία, να τελειώσω μια δουλειά.

π.χ.

— Κύριε διευθυντά, Θέλω να σας ζητήσω εκ μέρους της τάξης μου την άδεια να χρησιμοποιήσουμε την αίθουσα εκδηλώσεων το επόμενο Σάββατο.
— Σε τι τη χρειάζεστε, Γιώργο, την αίθουσα εκδηλώσεων;

Άλλα σχόλια, που αφορούν τον τόπο, το χρόνο ή την εξέλιξη της ιστορίας, γράφονται σε κείμενο συνήθως πριν ή μετά το διάλογο.

Γ΄ Ανεξήγητα φαινόμενα

Πέτρινοι γίγαντες

Τα μνημεία αυτά, γνωστά ως μεγαλιθικά (από τις λέξεις «μέγας» και «λίθος»), βρίσκονται σε πολλά μέρη του κόσμου. Τα αρχαιότερα είναι εκείνα της Δυτικής Ευρώπης. Συχνά οι ανασκαφές αποκάλυψαν τάφους μέσα, κάτω ή κοντά στα μνημεία. Αυτό οδήγησε τους αρχαιολόγους στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για τόπους ιδιαίτερης σημασίας, οι οποίοι σχετίζονταν με τις ταφικές τελετές των αγροτικών πληθυσμών της περιοχής. Αρχικά υπήρχαν 10.000 ογκόλιθοι, από τους οποίους σήμερα σώζονται μόνο οι 3.000. Η κατασκευή των τεράστιων αυτών μνημείων συνεχίστηκε για 3.000 περίπου χρόνια, από την πέμπτη έως την τρίτη χιλιετία π.Χ. Έπειτα μυστήριο κάλυψε τους πέτρινους γίγαντες! Η οικοδόμηση του Στόουνχεντζ και των άλλων πελώριων μνημείων προϋποθέτει εκατομμύρια ώρες δουλειάς. Ωστόσο προκύπτει και ένα βασικό ερώτημα: αφού η πλησιέστερη πιθανή πηγή των μονόλιθων απέχει 30 χιλιόμετρα, πώς κατόρθωσαν οι άνθρωποι να μετακινήσουν τις τεράστιες αυτές πέτρες στο ορεινό έδαφος, ιδιαίτερα σε μια εποχή όπου ο τροχός ήταν άγνωστος; Επίσης είναι άγνωστος ο τρόπος με τον οποίο πρωτοστήθηκαν όρθιοι οι μονόλιθοι, γιατί δεν υπήρχαν ούτε μηχανικοί γερανοί ούτε ανυψωτικές μηχανές.Ή όλα θα έπρεπε να γίνουν με τα χέρια ή να χρησιμοποιήθηκε ένα σύστημα από κυλίνδρους και ξύλινα ικριώματα (σκαλωσιές). Ουσιαστικά πάντως αγνοούμε τι γινόταν στο Στόουνχεντζ. Έχουμε μόνο κάποιες ερμηνείες με βάση τα στοιχεία που βρέθηκαν. Στο μέλλον η αρχαιολογική έρευνα θα προσθέσει αναμφίβολα και νέα στοιχεία στις σχετικές πληροφορίες που συγκεντρώνονται εδώ και 400 χρόνια.

Norah Moloney, Αρχαιολογία, μετάφρ. Ε. Δβραμέα, εκδ. Ντουντούμη, Αθήνα, 1996

Λεξιλόγιο

το μνημείο (ουσ.): κτίσμα που έχει διασωθεί και διατηρηθεί από προηγούμενα χρόνια και παρουσιάζει αρχαιολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον.

μεγαλιθικά μνημεία: προϊστορικά μνημεία που αποτελούνται από έναν ή περισσότερους ογκόλιθους (μεγάλες πέτρες δηλαδή) και τα βρίσκουμε κυρίως στη Δυτική Ευρώπη (Αγγλία, Ιρλανδία, Γαλλία) και στην Κεντρική Αφρική.

ταφικές τελετές: οι εκδηλώσεις με συμβολικές ενέργειες που γίνονταν κατά την ταφή των νεκρών.

ο λίθος (ουσ.): η πέτρα.

ο ογκόλιθος: πολύ μεγάλη πέτρα ή βράχος, που στα αρχαία χρόνια χρησιμοποιήθηκε για να χτιστούν τείχη ή μεγάλα οικοδομήματα.

μυστήριο κάλυψε τους πέτρινους γίγαντες: μεταφορά που σημαίνει ότι για όλους είναι μυστήριο το τι συνέβη με τα γιγάντια αυτά πέτρινα μνημεία.

Στόουνχεντζ: γνωστό μεγαλιθικό μνημείο της Αγγλίας, που βρίσκεται νότια-νοτιοδυτικά του Λονδίνου. Είναι μία κυκλική κατασκευή που πιθανόν ήταν χώρος λατρείας και χτίστηκε μεταξύ του 1800 και του 1400 π.Χ.

προϋποθέτω (ρήμ.): απαιτώ, χρειάζομαι.

πλησιέστερος, -η, -ο (εττίθ.): ο πιο κοντινός.

ο μονόλιθος (ουσ.): μια πέτρα πολύ μεγάλων διαστάσεων.

μηχανικός γερανός:  το μηχάνημα που χρησιμοποιείται για να σηκώνονται ψηλά και να μετακινούνται βαριά αντικείμενα.

ανυψωτικές μηχανές: οι μηχανές που χρησιμεύουν για να σηκώνονται ψηλά βαριά αντικείμενα.

ξύλινα ικριώματα (σκαλωσιές): πρόχειρες σανίδες που τοποθετούνται γύρω από ένα κτίσμα για να γίνουν οικοδομικές εργασίες.

αγνοώ (ρήμ.): δε γνωρίζω.

Επιρρήματα
Αντώνυμα (Αντίθετες λέξεις)

Δ΄ Η μηχανή του χρόνου