Τα μαθήματα της Ε΄ Τάξης
Βασικοί στόχοι
Τι θα μάθουμε στην Γλώσσα
Ο μαθητής μαθαίνει να αφηγείται ιστορίες, να περιγράφει γεγονότα, αντικείμενα, ζώα, κατασκευές, να διακρίνει λογοτεχνικά κείμενα, ιστορικά και ειδησεογραφικά άρθρα εφημερίδας και διαδικτύου, ενημερωτικά άρθρα περιοδικού, χάρτες, κόμικ, μύθους, αγγελίες, προσκλήσεις, επιστολές, βιογραφικά σημειώματα και άλλα. Εξασκείται στην διατύπωση απόψεων και την αιτιολόγηση αυτών μέσω επιχειρημάτων, ακροάται, διατυπώνει ερωτήµατα, απαντάει, εξηγεί µε ακρίβεια και αυτοπεποίθηση. Επίσης, αναγνωρίζει και ερµηνεύει διαθέσεις, προθέσεις, συναισθήµατα όπως αποκαλύπτονται από τα εκφραστικά µέσα, τη µορφή και την οργάνωση του περιεχοµένου.
Επιλέγει και χρησιµοποιεί ορθά το επίπεδο ύφους που επιβάλλει η περίσταση επικοινωνίας, ελέγχει, αν ο λόγος του είναι κατανοητός και αποδεκτός, εντοπίζει και αποφεύγει συνήθη φραστικά σφάλµατα. Τέλος, συλλαµβάνει υπονοούµενα και χρησιµοποιεί όλο και πιο πλούσιο λεξιλόγιο.Ως προς την ανάγνωση, διαβάζει σιωπηρά είτε για προσωπική ευχαρίστηση είτε για να ανακοινώσει το περιεχόµενο του κειµένου σε άλλους ή µεγαλόφωνα µε ορθή άρθρωση, τόνο και χρωµατισµό της φωνής, µε τρόπο που να δείχνει ότι κατανόησε ό,τι διάβασε. Υιοθετεί τον τρόπο ανάγνωσης που ταιριάζει στο είδος του κειµένου και στον σκοπό για τον οποίο διαβάζεται. ∆ιαβάζει το κείµενο είτε ως σύνολο για την απόκτηση µιας γενικής εικόνας, είτε λεπτοµερειακά, είτε επιλεκτικά για την ανεύρεση συγκεκριµένων στοιχείων και χρησιµοποιεί την αναγνωστική του δεξιότητα ως γενική δεξιότητα µάθησης, αξιοποιώντας την στα άλλα µαθήµατα και στις προσωπικές του ανάγκες γραπτής επικοινωνίας. Σχετικά με τη γραμματική, ο μαθητής επαναλαμβάνει τους χρόνους του ρήματος και τις εγκλίσεις, εξασκείται στην κλίση σύνθετων ρημάτων με εσωτερική αύξηση, την κλίση των θηλυκών ουσιαστικών σε -ος, των επιθέτων σε -ης, -ης, -ες, σε -ής, -ιά, -ί και σε -ύς, -ιά, -ύ. Μαθαίνει τους επιρρηματικούς προσδιορισμούς του χρόνου, του τόπου και του τρόπου, τα παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων, συνειδητοποιεί τον ρόλο και τη λειτουργία των άρθρων (οριστικών και αόριστων) και επαναλαμβάνει τα αριθμητικά επίθετα, τα αρκτικόλεξα και τις συντομογραφίες. Στην πέμπτη τάξη δίνεται μεγάλη έμφαση και στο συντακτικό. Ο μαθητής μαθαίνει να αναγνωρίζει τις εξαρτημένες προτάσεις όπως τις χρονικές, τις υποθετικές και τις αιτιολογικές, τα είδη των ανεξάρτητων προτάσεων όπως τις τελικές και τις αποτελεσματικές προτάσεις και τις απλές και επαυξημένες προτάσεις. Διακρίνει τη διαφορά ονοματικών και ρηματικών φράσεων, μαθαίνει την απρόσωπη σύνταξη, την ενεργητική και παθητική σύνταξη και επαναλαμβάνει τον ευθύ και πλάγιο λόγο. Τέλος, εμπλουτίζει το λεξιλόγιό του, κατανοεί τη σημασία σύνθετων ή ξένων λέξεων καθώς και των παροιμιών, συνθέτει λέξεις με λόγιες προθέσεις, καταρτίζει θεματικό λεξιλόγιο και αναγνωρίζει οικογένειες λέξεων.
Τι θα μάθουμε στα Μαθηματικά
O μαθητής μαθαίνει να απαγγέλλει, να διαβάζει, να γράφει και να διατάσσει φυσικούς αριθμούς, καθώς επίσης κλασµατικούς και δεκαδικούς αριθµούς, να εκτελεί τις πράξεις της πρόσθεσης, της αφαίρεσης, του πολλαπλασιασµού και της διαίρεσης φυσικών, κλασµατικών, δεκαδικών και συµµιγών αριθµών. Υπολογίζει τα πολλαπλάσια του 2, 3, 4, 5, …, 10 και μαθαίνει ποιοι αριθµοί διαιρούνται µε το 2, το 5 και το 10. Εξοικειώνεται με τις συµβατικές µονάδες µήκους, µάζας, χρόνου, επιφάνειας και χωρητικότητας και εξασκείται στη χρήση των µετρήσεων στην καθηµερινή ζωή.
Είναι σε θέση να περιγράφει και να επεκτείνει απλά αριθµητικά και γεωµετρικά µοτίβα, να χαράζει γεωµετρικά σχήµατα µε τη βοήθεια οργάνων, να υπολογίζει τις περιµέτρους και τα εµβαδά βασικών γεωµετρικών σχηµάτων, καθώς και το µήκος ενός κύκλου. Μαθαίνει την ονοµασία γωνιών και τριγώνων, τα ταξινοµεί και να τα κατασκευάζει και εξασκείται στην κατασκευή αναπτυγµάτων απλών στερεών. Εξοικειώνεται με την ανάγνωση και κατασκευή ραβδογράµµατος, εικονογράµµατος και γραφικών παραστάσεων, καθώς και την οργάνωση δεδοµένων σε πίνακες. Τέλος, μαθαίνει να διατυπώνει προβλέψεις και να υπολογίζει το µέσο όρο.
Τι θα μάθουμε στην Ιστορία
Στις δύο προηγούμενες σχολικές χρονιές, στη Γ’ και τη Δ’ τάξη, ταξιδέψατε με τα βιβλία της Ιστορίας «στα πολύ παλιά» και στα «αρχαία χρόνια». Γνωρίσατε τόπους, λαούς και ανθρώπους. Ακούσατε, διαβάσατε και μάθατε πολλά για τη ζωή, τα έργα και τον πολιτισμό τους. Στις επισκέψεις σας στα μουσεία και κάποιους ιστορικούς τόπους της περιοχής σας γνωρίσατε από κοντά θαυμαστά δείγματα της ζωής και του πολιτισμού των προγόνων μας, από αυτές τις εποχές.
Όλα αυτά πιστεύουμε ότι σας έκαναν καλούς φίλους του μαθήματος της ιστορίας. Φέτος το γοητευτικό ταξίδι της ιστορίας συνεχίζεται και «στα βυζαντινά χρόνια». Είναι μια μακρόχρονη περίοδος δεκαέξι αιώνων περίπου (146 π.Χ. – 1453 μ.Χ.). Στο χρονικό αυτό διάστημα συνέβησαν πολλά σημαντικά γεγονότα, ευχάριστα και δυσαρέστα. Τα περισσότερα από αυτά όμως έκαναν καλύτερη τη ζωή των ανθρώπων και κάποια από τα θετικά αποτελέσματά τους χαιρόμαστε και εμείς σήμερα. Η ζωή, τα έργα και ο πολιτισμός των ανθρώπων «στα βυζαντινά χρόνια», λοιπόν, θα είναι το θέμα της φετινής σας ιστορίας και του σχολικού σας βιβλίου. Στις διδακτικές ενότητες του βιβλίου σας εκτός από τα κείμενα υπάρχουν εικόνες, χάρτες,
ιστορικές γραμμές, και κείμενα-μαρτυρίες, τα οποία έγραψαν άνθρωποι που έζησαν εκείνη την
εποχή. Όλα αυτά είναι σχετικά με τα κείμενα των μαθημάτων κι έχουν σκοπό να σας βοηθήσουν
να τα κατανοήσετε. Πολλά από αυτά ακόμη είναι συνδεδεμένα με τις δραστηριότητες του τετραδίου εργασιών, για να σας βοηθήσουν στην καλύτερη μελέτη και πραγματοποίησή τους.
Τι θα μάθουμε στη Φυσική
Ένα από τα νέα μαθήματα της Ε’ Δημοτικού είναι η Φυσική. Ο μαθητής μαθαίνει ότι τα υλικά σώµατα έχουν κοινές χαρακτηριστικές ιδιότητες (µάζα, όγκο, πυκνότητα), σχηµατίζει µια πρώτη αντίληψη για τις µακροσκοπικές ιδιότητες της ύλης. Μαθαίνει να περιγράφει µε ενιαίο τρόπο τα ηλεκτρικά φαινόµενα, αναγνωρίζει την κίνηση ως ένα βασικό χαρακτηριστικό των υλικών σωµάτων, περιγράφει τη κίνηση των σωµάτων, ορίζει τις δυνάµεις µε βάση τα αποτελέσµατά τους και περιγράφει τον τρόπο µε τον οποίο εξασκούνται.
Συνδέει τις µεταβολές που συµβαίνουν στη φύση µε τη µεταφορά ή τις µετατροπές ενέργειας, αναγνωρίζει ότι η ενέργεια κατά τη µεταφορά, το µετασχηµατισµό και την αποθήκευσή της διατηρείται και εκτιµά την αξία της εξοικονόµησης της ενέργειας και τη σηµασία που έχουν οι ήπιες µορφές ενέργειας για το περιβάλλον. Τέλος, μαθαίνει τα οξέα και τις βάσεις από τις ιδιότητές τους, εκτιμά τη βιολογική και τεχνολογική σηµασία των βάσεων και των αλάτων καθώς και τις βλαβερές επιπτώσεις από την αλόγιστη χρήση τους.